Văn hoá rượu vang Italia với hơn 4000 năm lịch sử, được thiên nhiên biệt đãi với tên gọi "Vùng đất mặt trời", Italia có vị trí địa lý bán đảo trải dài, tập trung nhiều bức xạ mặt trời và khí hậu ôn hoà đặc trưng của Địa Trung Hải. Với vùng vĩ độ rộng lớn của quốc gia, sự đa dạng về khí hậu và điều kiện đất đai, và trên hết là niềm đam mê đối với thức uống thần kỳ này, việc sản xuất rượu vang đã được người Ý coi như một sứ mệnh lịch sử.
 
Nhưng điều gì tạo nên đẳng cấp của một chai vang? Có phải do chất lượng, hình thức, hay giá thành của sản phẩm, danh tiếng của nhà sản xuất? Để đánh giá khách quan về điều này là gần như không tưởng, vì cảm nhận về rượu vang luôn là cảm nhận chủ quan của người thưởng thức, nên có lẽ cách tiếp cận thực tiễn nhất đối với chủ đề này là thông qua cách mà thị trường tiếp nhận sản phẩm đó. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn ít nhiều những thông tin chung về 10 sản phẩm vang Ý tiêu biểu hiện nay trên thị trường dựa trên đánh giá của người tiêu dùng trong những năm qua.


F
Xuất xứ: Salento
Nhà làm vang: San Marzano
Giống nho: Negroamaro
Nồng độ: 15%
Phân hạng: IGT
 

Dòng vang F được làm nên từ giống nho Negroamaro của vùng Salento, phía Nam Italy, và là một trong những sản phẩm chủ lực của nhà làm vang San Marzano. Salento cũng chính là cái nôi sản sinh ra giống nho Negroamaro với hơn 1500 năm lịch sử, cùng tề danh với những giống nho nổi tiếng thế giới như Primitivo của Ý, Merlot và Cabernet Sauvignon của Pháp, hay Syrah và Carmenere của châu Mỹ. Có mặt tại Việt Nam từ 2008, F đã trở thành một trong những chai vang Ý bán chạy nhất trên thị trường bởi chất lượng tuyệt vời với mức giá rất khiêm tốn cho một sản phẩm có thể coi là biểu tượng kết tinh của vùng đất Salento.


A50
Amarone Classico
Xuất xứ: Verona
Nhà làm vang: Tinazzi
Giống nho: Corvina, Rondinella, Molinara
Nồng độ: 15%
Phân hạng: DOCG Amarone Classico

 
A50 thuộc bộ ba siêu phẩm Tinazzi Generation được kiến tạo nhằm vinh danh người chủ hãng Andrea Tinazzi. Được pha chế theo phương thức danh tiếng Amarone della Valpolicella của vùng Verona, với toàn bộ quy trình sản xuất là thủ công, phương pháp loại bỏ khắc nghiệt, tốn kém nhân lực và tài nguyên gấp nhiều lần so với các dòng vang khác, A50 chỉ được sản xuất với số lượng có hạn 2000 chai mỗi năm, nhãn chai được dệt từ lông cừu pha sợi kim loại theo công nghệ đặc biệt và nút chai được bọc vàng 24k. Đạt danh hiệu cao quý Amarone Classico năm 2018, A50 được xếp ngang hàng với những tên tuổi huyền thoại của làng vang Amarone như Tomassi hay Giuseppe Quintarelli, và đưa Tinazzi trở thành một trong những tên tuổi đại diện của văn hóa vang miền Bắc Italy.


VINDORO
Xuất xứ: Manduria
Nhà làm vang: San Marzano
Giống nho: Primitivo
Nồng độ: 14.5%
Phân hạng: DOC

Vindoro ra đời sau dòng vang F và xuất hiện trên thị trường Việt Nam lần đầu tiên vào năm 2010 với tư cách là sản phẩm đại diện của San Marzano cho Primitivo, giống nho vốn được mệnh danh là “Di sản cổ đại” của nước Ý với những gốc nho lên đến hơn trăm tuổi ở vùng Manduria. Điểm nổi bật của Vindoro không chỉ nằm ở sự tinh tế của hương vị mà còn ở nghệ thuật thiết kế nhãn chai với hình tượng con công vàng, tượng trưng cho sự giàu sang và phú quý trong văn hóa Ý, và được thị trường Việt Nam biết đến trong nhiều năm qua với cái tên “vang con công”.


ROMA
Limited Edition
Xuất xứ: Roma
Nhà làm vang: Poggio le Volpi
Giống nho: Montepulciano, Syrah, Cesanese
Nồng độ: 14%
Phân hạng: DOC

Được lựa chọn từ những khoảnh vườn với điều kiện ánh sáng và thổ nhưỡng tuyệt vời nhất, những trái nho Montepulciano, Syrah và Cesanese đã được chọn lọc kỹ lưỡng và ủ 26 tháng trong thùng sồi mới của Pháp, để cho ra đời dòng vang Roma Limited Edition, một biểu tượng hoàn hảo về giá trị và chất lượng, là viên ngọc trên đỉnh vương miện của Poggio le Volpi, cùng với dòng vang đỏ Roma Rosso và dòng vang trắng Roma Malvasia Putinata tạo nên bộ ba “Roman Trinity”.
Theo thông tin chính thức trên Instagram của Hiệp Hội Sommelier Italia, trong chuyến công du năm 2019 của Thủ Tướng Ý Giuseppe Conte tại Việt Nam, ông đã mang theo trong danh sách quà tặng ngoại giao cho chính phủ Việt Nam một bộ vang gồm 4 chai được tuyển chọn bởi Hiệp Hội Sommelier quốc gia, trong đó có Roma Limited Edition, như một món quà tượng trưng cho nền văn hóa vang Italy.


50 ANNIVERSARIO
Xuất xứ: Salento
Nhà làm vang: San Marzano
Giống nho: Primitivo, Negroamaro
Nồng độ: 15%
Phân hạng: Vino Rosso

Sau sự thành công của F và Vindoro trên trường quốc tế, San Marzano đã cho ra đời dòng vang 50 Anniversario vào năm 2012 nhân dịp kỉ niệm 50 năm thành lập hãng 1962 – 2012. Được làm nên từ sự pha trộn giữa giống nho cổ danh tiếng Primitivo và Negroamaro, giống nho đã làm nên tên tuổi của San Marzano, sản phẩm này là sự kết hợp tuyệt vời của thiên nhiên và truyền thống lịch sử làm rượu vang hàng trăm năm của đất nước Italy cũng như của vùng đất Salento.


PETRINE
Xuất xứ: Abruzzo
Nhà làm vang: Feudi Bizantini
Giống nho: Montepulciano, Primitivo
Nồng độ: 15%
Phân hạng: Vino Rosso

Với mục đích suy tôn Giáo Hội Công Giáo Roma, nhà làm vang Feudi Bizantini đã mạnh dạn xin phép tòa thánh Vatican đặc quyền được sử dụng biểu tượng của Giáo Hoàng cho sản phẩm mới nhất của hãng và đã được chấp thuận với số lượng cho phép chỉ 2000 chai với tên gọi Petrine.
Petrine được đặt theo tên gốc tiếng Latin của thánh Peter, tông đồ trưởng trong 12 tông đồ của Chúa Jesu, là người nắm giữ hai chiếc chìa khóa lên Thiên Đường, tuyên bố tính thiên sai của Thiên Chúa và đặt nền móng cho Giáo Hội, và trở thành Giáo Hoàng đầu tiên trong lịch sử. Ra đời bằng phương pháp Solera, dòng vang Petrine mang trong mình tinh hoa của 10 niên vụ Montepulciano và Primitivo từ 2009 đến 2018, là một trong số rất hãn hữu những sản phẩm trên thế giới được đặc cách sử dụng biểu tượng của Giáo Hoàng.


PAPALE
Xuất xứ: Manduria
Nhà làm vang: Varvaglione
Giống nho: Primitivo
Nồng độ: 14.5%
Phân hạng: DOC

 
Papale là một tên tuổi đại diện khác của những dòng vang làm nên từ nho Primitivo, và là một trong những sản phẩm biểu tượng của nhà làm vang Varvaglione. Xuất hiện tại Việt Nam từ 2014 và trở nên phổ biến trên thị trường với tên gọi “vang Giáo Hoàng”, vì Papale trong tiếng Ý nghĩa là Giáo Hoàng, chuyện kể rằng sau lễ đăng quang của Giáo Hoàng Francis năm 2013, ông đã mở tiệc đãi các Hồng Y Giáo Chủ với 150 chai vang quà tặng từ Varvaglione, và nhà sản xuất đã kiến tạo nên Papale như một dấu ấn cho sự kiện đặc biệt đó.


ZEUS
Xuất xứ: Salento
Nhà làm vang: Feudi Salentini
Giống nho: Primitivo
Nồng độ: 19%
Phân hạng: IGT

Zeus là một dòng vang đặc biệt được làm từ giống nho Primitivo theo phương pháp truyền thống Appassimento của Ý với công nghệ hiện đại của nhà làm vang Feudi Salentini, sản phẩm mang tên vị thần có quyền lực tối cao trong thần thoại Hy Lạp, thần của các vị thần, là cha của thần rượu vang Bacchus, người đã mang món quà của Thượng Đế là rượu vang tới cho loài người.
Vẫn giữ nguyên những đặc tính của Primitivo với hương hoa quả nhiệt đới và vị ngọt dịu tự nhiên, Zeus mang trong mình một cấu trúc tuyệt đối cân bằng và vững chắc với 30 tháng ủ sồi Pháp, độ axit hài hòa và tannin mềm mại, kết hợp cùng nồng độ cao 19% có một không hai, lần đầu tiên và duy nhất trên thị trường Việt Nam, là biểu tượng của sự hòa hợp giữa sức mạnh tự nhiên và tâm sức của con người, giữa văn hóa vang truyền thống và sự đột phá của công nghệ tân thời.


CUBARDI
Xuất xứ: Salento
Nhà làm vang: Schola Sarmenti
Giống nho: Primitivo
Nồng độ: 15%
Phân hạng: IGT

Cubardi được làm nên từ giống nho Primitivo thu hoạch từ những gốc nho trên 60 năm tuổi, một trong những sản phẩm tiêu biểu của nhà làm vang Schola Sarmenti, nhưng có lẽ chúng ta sẽ quen thuộc hơn với sản phẩm này qua cái tên “vang Chén Thánh”. Xuất hiện tại Việt Nam từ khá sớm khi thị trường bắt đầu làm quen với hương vị đậm đà và ngọt dịu của các dòng vang Nam Ý, “vang Chén Thánh” đã nhanh chóng chiếm được vị trí trong lòng khách hàng yêu vang với bộ sản phẩm đa dạng, chất lượng cao và giá thành hợp lý.


ESSENZA
Xuất xứ: Manduria
Nhà làm vang: Feudi Salentini
Giống nho: Primitivo
Nồng độ: 15%
Phân hạng: DOC

Như những nhà làm vang danh tiếng khác của miền Nam nước Ý, Feudi Salentini cũng kiến tạo cho riêng mình một dòng vang đại diện cho giống nho “Di sản cổ đại” Primitivo của vùng Manduria, nhưng điểm vượt trội của Essenza thể hiện ở chỗ Feudi Salentini là một trong số rất ít những nhà làm vang còn giữ nguyên phương pháp sản xuất truyền thống của Primitivo giữa thời đại thương mại hóa của rượu vang. Nho được thu hoạch muộn 3 tuần so với thời vụ tiêu chuẩn, được chọn lọc và hái bằng tay từ những gốc nho cổ trên 80 năm tuổi, ủ sồi 12 tháng và lưu tĩnh trong chai ít nhất là 12 tháng trước khi xuất xưởng, mang lại cho thành phẩm hương thơm tự nhiên của các loại trái cây nhiệt đới, hậu vị cân bằng và đậm đà hơn nhiều so với các dòng Primitivo thông thường.

- Terry Nguyễn -